Azərbaycan Respublikasının Dövlət Mükafatı Laureatı, Xalq rəssamı, professor Nazim Bəykişiyev təkcə teatr rəssamı deyil, o, həm də bənzərsiz bir rəngkardır. Amma və lakin onu şöhrətləndirən rəngkarlıq sənəti TEATRı, səhnəni əvəz edə bilmədi, daha doğrusu, təsviri sənətin hər iki sferasında yaradıcılıqla məşğul olan və böyük uğur qazanan N.Bəykişiyevi səhnə bütünlüklə ağuşuna aldı. Onun eskizləri, sözün əsl mənasında, rəngkarlıq nümunələri, rəsmləri isə virtuozcasına işlənmiş qrafika əsərləridir. Rəssamın tamaşalara verdiyi tərtibat maketləri məkan və forma nöqteyi-nəzərindən müstəqil əsərlərdir, ona görə də sərgilərdə həmişə asanca qəbul edilib və qavranılıb. Küll halında götürdükdə isə onların mahiyyətini, təbiətini müəyyən edən əsas göstərici budur ki, sözügedən əsərlər tamaşanın, səhnənin maketi, eskizləri, rəsmləridir… N.Bəykişiyevin bütün əsərlərində teatr müxtəlif təzahürlərində mövcuddur, çünki o, yaradıcılıq prosesində məhz teatr rakursundan düşünür, bu düşüncələr ƏLAHƏZRƏT TEATRdan mayalanır, rişələnir və yenidən ona qayıdır. Səhnə Nazim müəllim üçün sonsuz imkanları tükənməz olan sirli-sehrli bir aləmdir. Nə xoş ki, «səhnə» adlanan bu sirli-sehrli məkan özünü bütünlüklə onun ixtiyarına verir. Bu isə o deməkdir ki, rəssam səhnəni sevdiyi qədər səhnə də onu sevir, onun ilhamlı fantaziyasına qoşulur, ona tabe olur, onun tərəfindən könüllü olaraq «ram edilir». Bunu hiss edən N.Bəykişiyev hər tərtibatında səhnənin məkan obrazını möhtəşəm bütövlüyü ilə yarada bilir.
N.Bəykişiyev səhnə ilə təkbətək dialoqa girir, hər yeni tamaşasında ona, yəni, səhnəyə, səhnə qurğularına, teatr texnikası və texnologiyalarına, bir sözlə, rampa arxasında olanlara «eşq elan edir», məhəbbətini bildirir. Bu məhəbbət onun tamaşalarında heyrətamiz şəkildə zühur edir, teatrın himninə çevrilir.
«Qatil»də (dramaturq Elçin) mövzunun məhrəmliyi quruluşçu rəssamın yaratdığı səhnəqrafik obraz vasitəsilə sevgi-məhəbbət, qisas-intiqam hisslərinin zəncirinə heyrətamiz şəkildə hörülüb... N.Bəykişiyevin bir-birindən fərqlənən bədii tərtibatları onun həmişə yenilənən, zamanla birgə dəyişən, lakin hər zaman sadiq qaldığı vahid ideya-mövzunu (insan və zaman) inkişaf prosesində duyub-qavraması ilə möhürlənib… Ona görə də Nazim müəllimin bədii tərtibatı hər dəfə yenidir, gözlənilməzdir, istər rejissor və aktyor yaradıcılığına, istərsə də tamaşaçı qavrayışına meydan açıb…
Göründüyü kimi, teatrda rəssam yaradıcı şəxs olaraq çox əhəmiyyətli bir simadır. Teatr rəssamı kimi ilk işlərindən bunu dərk edən N.Bəykişiyev rejissuranın ifadəliliyinin rəssamın obrazlı təfəkkürünün səviyyəsindən asılılığını ilk addımlarından anlayıb.
N.Bəykişiyev quruluşçu rəssam kimi işlədiyi tamaşaların ideyasını aktyor obrazları vasitəsilə ifadə edən rejissor dostlarından (Mehdi Məmmədov, Azər Paşa Nemətov, Vaqif İbrahimoğlu, Hüseynağa Atakişiyev, Mehriban Ələkbərzadə, Mərahim Fərzəlibəyov və b.) fərqli olaraq, onun təsviri-plastik həllində axtarır və tapır. Beləliklə də, o, müəyyən mənada tamaşanın həmrejissoru funksiyasını yerinə yetirmiş olur. O, rejissor dostlarının həmfikri olaraq, tərtibatlarında tamaşanın üslubunu bu və ya digər dövrün (ampir, klassika, qotika və s.) üslubu kimi yox, məhz konkret tamaşaya xas olan plastik ritm kimi duyub, ifadə edə bilir. Onun görkəmli rejissor Azər Paşa Nemətovla birlikdə işlədiyi «Hamlet» tamaşası buna bariz nümunədir...
