Azərbaycan milli teatrşünaslıq məktəbinin banisi, AMEA-nın müxbir üzvü, sənətşünaslıq doktoru, professor Cəfər Cəfərovun “Azərbaycan teatrı” monoqrafiyası latın qrafikası ilə nəşr olunub.
Azərbaycan teatrının 1873-1973-cü illər ərzində yüz illik tarixinin geniş, müfəssəl elmi mənzərəsini yaradan “Azərbaycan teatrı” fundamental tədqiqatı milli teatrşünaslığımızın inkişafında mühüm rol oynayıb. Əsər ilk dəfə 1974-cü ildə Azərbaycan Teatr Xadimləri İttifaqı tərəfindən milli teatrımızın 100 illiyi münasibəti ilə “Azərnəşr”də çap edilib. Çap olunduğu gündən teatrsevərlərin masaüstü kitabına çevrilən, tədqiqatçıların ən çox istinad etdiyi “Azərbaycan teatrı” əsəri nəşrindən əlli ilə yaxın ötməsinə baxmayaraq bu gün də öz aktuallığını itirməyib, elmi-təcrübi dəyərini və əhəmiyyətini qoruyub saxlayıb. Kitabın latın qrafikası ilə yenidən nəşr edilməsi zərurəti də buradan yaranıb.
“Azərbaycan teatrı” əsəri çapa kitabın tərtibçisi, redaktoru və əlavələrin müəllifi görkəmli alim, professor Yaşar Qarayevin olduğu 1974-cü il nəşri əsasında AMEA Memarlıq və İncəsənət İnstitutunun Teatr, kino və televiziya şöbəsinin əməkdaşları tərəfindən hazırlanıb. Latın qrafikalı nəşrin məsul redaktoru, həmin şöbənin müdiri, sənətşünaslıq üzrə fəlsəfə doktoru, dosent Vidadi Qafarovdur.
Kitabın annotasiyasında qeyd olunduğu kimi, bu gündən baxanda, sözsüz ki, sosializm realizmi cərəyanının hakim kəsildiyi sovet cəmiyyətində və dövründə yazılmış bir əsər kimi Cəfər Cəfərovun “Azərbaycan teatrı” monoqrafiyası da zamanının izlərini, müəyyən ideoloji xətaları özündə daşıyır. Lakin bu da xalqımızın, milli mədəniyyətimizin, o cümlədən, teatr və teatrşünaslığımızın keçdiyi yolun, yaşadığı tarixin bir parçası olaraq bizə məxsusdur. Bu baxımdan, kitabın yeni nəşrində müəllifin indiki dövrlə səsləşməyən fikirlərinə belə toxunulmamış, əsərin strukturu, dili, üslubu və terminologiyası qorunub saxlanmış, yalnız bəzi ifadə və faktlarla bağlı müəyyən izahlar verilmişdir.
10 mart Milli Teatr Günü ərəfəsində “Zərdabi Nəşr”də işıq üzü görən kitab Azərbaycan peşəkar teatrının 150 illik yubileyinə həsr olunub.
